Dirigent
Als dirigent ben ik uiteraard verantwoordelijk voor de uitvoeringen van de werken zoals die te vinden zijn in de agenda. Maar meer nog dan de verantwoordelijkheid en de leiding tijdens deze concerten is de verantwoordelijkheid voor het studieproces tijdens de repetities van de verschillende koren. Afhankelijk van het soort koor en de functie van de verenigingen bestaat de repetitie uit zangoefeningen, aanwijzingen tijdens het studeren op het gebied van zangtechniek, technische uitvoering van de werken, het sturen van het proces richting een concert, etc. Uiteraard is het belangrijk om tijdens het studieproces de tijd te bewaken en het aantal repetities te plannen tot aan een concert.
Hoe anders is dit in de kerkmuziekpraktijk. Elke week repetitie, voor de hoogmis nog een korte repetitie en inzingen en elke zondag en alle hoogfeesten uitvoeringen. Dat vraagt veel van een koor en een dirigent/organist. Dat is continu studeren en uitvoeren, elke week weer.
Zangtechniek
Stap 1 is natuurlijk een goede ademtechniek, goede oren aan het hoofd, gezond verstand gebruiken en lekker gaan zingen!
Stap 2 is zangles! Als dirigent geef ik veel aanwijzingen, zowel individueel als voor de hele groep, op de gewone repetities en op koordagen, studiedagen, etc. Toch is het goed om de stem lenig te houden of te krijgen, goede (zang)techniek te ontwikkelen en deze techniek goed bijhouden doe je toch met een wekelijkse of tweewekelijkse zangles. Uiteraard geef ik graag adviezen bij wie je goed zangles kunt krijgen in de regio! Veel collega’s hebben inmiddels vele koorzangers mogen verwelkomen voor zangles!
Notenschrift en noten lezen
Noten lezen is geen absolute noodzaak binnen de korenwereld maar wel een pre. Graag wil ik de noodzaak hiervan onder de aandacht brengen maar vooral het solfègegedeelte is een pre voor koorzangers. Veel (koor)zangers zijn auditief ingesteld dus alles wat je op het gehoor kunt is een voorsprong op andere zangers. Uiteraard de combinatie van zowel de kennis van het notenschrift en een behoorlijk niveau op het gebied van solfège is een nadrukkelijke wens zo niet een voorwaarde om goed te zingen in een koor. Uiteraard komt dit ook aan bod bij de oefeningen, zowel bij het inzingen als op koordagen en vanzelfsprekend tijdens zanglessen.
Solfège
Wat is solfège eigenlijk? Solfège is het leren van het notenschrift tot toontreffen.
Bijvoorbeeld het zingen op notennamen, training van het muzikale gehoor door (zang)oefeningen op het gebied van noten en tonen, intervallen, drieklanken, het herkennen/benoemen/onderscheiden van majeur en mineur, etc.
Je kunt bijvoorbeeld onderscheid leren maken in toonhoogte, toonduur etc. door onder andere melodische en ritmische dan wel harmonische oefeningen.
Kijk eens op Youtube en/of de site van het conservatorium van Amsterdam. Daar staan goede en leuke oefeningen op het gebied van solfège.
Conditie van de stem
De stem in het algemeen maar zeker de zangstem moet goed onderhouden worden om in goede conditie te blijven. Tal van zaken zijn van invloed op onze stem en we vergen veel van onze stem in ons beroep, hobby, spreken in grote ruimtes, etc.
Na een periode van rust, bijvoorbeeld een zomervakantie, merken we vaak dat onze stem de gewone dingen ontwend is. We moeten dan weer langzaam opbouwen, niet gelijk voluit gaan.
Om onze stem in goede conditie te houden of te brengen zijn veel oefeningen voor geschreven.
Zie voor oefeningen onder het kopje oefeningen, maar raadpleeg ook internet. Uiteraard is er veel literatuur op dit gebied.