In honorem Dei zingt

Donkere Metten

‘Donkere Metten’ is de oude benaming van het nachtofficie van Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag.

‘Donkere Metten’ is de Nederlandse vertaling van het Latijnse Tenebrae of Officium Tenebrarum (‘Duisternis’; ‘Duister Officie’). Daarmee werden zowel de Metten als de Lauden van Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag aangeduid.

Zonder kaarslicht
In de vroege middeleeuwen ontstond in Noord-Europese kloosters het gebruik om het nachtelijk deel van het Officie (Getijdengebed) op Goede Vrijdag en Paaszaterdag zoveel mogelijk in het donker te verrichten, dus zonder gebruik van kaarslicht. In de 9e eeuw besloten sommige abdijen dat ook op Witte Donderdag te doen.

Muziek
In sommige kerken worden de Donkere Metten van Witte Donderdag op de woensdagavond van de Goede Week gezongen. Deze viering is doorgaan niet liturgisch. Het gaat vooral om de bijzondere sfeer van dit nachtofficie en het muzikale karakter ervan. Het gregoriaans van de Donkere Metten is van een bijzondere eenvoud. Diverse componisten componeerden eigen stukken op basis van onderdelen van de Tenebrae.

Klaagliederen
Metten bestaan uit nocturnes (nachtwaken), die op hun beurt weer bestaan uit antifonen, psalmrecitaties, beurtzangen en lezingen. In de Metten van de Tenebrae wordt het Bijbelboek Klaagliederen gelezen. Dit boek bestaat uit vijf liederen. De verzen van die liederen beginnen met de opeenvolgende, 22 letters van het Hebreeuwse alfabet. In de Tenebrae klinken deze letters bij aanvang van een les.